του Κωνσταντίνου Καράλη, marketing manager της εταιρίας Portareto
Θα σας ρωτήσω χωρίς περιστροφές! Νιώθετε ασφαλείς online; Αν απαντήσατε ναι, ξανασκεφτείτε το…
Δυστυχώς στη σύγχρονη εποχή είναι πολύ πιο εύκολο απ’ όσο φανταζόμαστε να υποκλαπούν προσωπικά μας στοιχεία κάθε είδους, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τον καθένα για να μας βλάψει. Μην ξεχνάμε ότι όσο περισσότερο εξελίσσεται η τεχνολογία τόσο περισσότερο τείνουν να εξισωθούν η πραγματική και η online ζωή μας. Οπότε διαπιστώνουμε πολύ εύκολα ότι η ασφάλεια και των δυο είναι κάτι παραπάνω από σημαντική.
Η εποχή της αθωότητας στα social media
Τα πρώτα χρόνια της εισβολής των social media στη ζωή μας κυριαρχούσε η τάση για αθρόα δημιουργία σχέσεων ηλεκτρονικής μορφής με άτομα τα οποία ούτε καν γνωρίζαμε προσωπικά. Με τα χρόνια η τάση αυτή κατευνάστηκε αλλά και πάλι τα υπολείμματα αυτής υπάρχουν.
Αλήθεια, πόσοι από εμάς έχουμε αφιερώσει χρόνο για να επαναξιολογήσουμε τους φίλους που έχουμε αποκτήσει στα social media όλα τα προηγούμενα χρόνια;
Και το δεύτερο ερώτημα… Θα στεκόμασταν στη μέση μιας πολυπληθούς πλατείας με ένα μικρόφωνο και θα εξιστορούσαμε την καθημερινότητα μας; Πιθανώς όχι, καθώς εκτός του άβολου χαρακτήρα της προαναφερθείσας κίνησης, υποσυνείδητα θα σκεφτόμασταν ότι οι πληροφορίες που θα διακινούσαμε πιθανώς να μπορούσαν να μας βλάψουν.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στα social media, υπάρχει ένα πλήθος ανθρώπων το οποίο θα μπορούσε να επωφεληθεί εις βάρος μας από πληροφορίες τις οποίες διοχετεύουμε.
Ιδού μερικές βασικές αρχές ασφάλειας κατά τη χρήση των social media αλλά και γενικότερα του internet:
-Θα πρέπει να έχουμε το προφίλ μας πάντα κλειδωμένο και τα δεδομένα μας προβάσιμα μόνο στα άτομα που επιλέγουμε εμείς.
-Δεν θα πρέπει να κάνουμε φίλους που δεν γνωρίζουμε ή γνωρίζουμε ελάχιστα.
-Αποφεύγουμε να δίνουμε αναφορά για τις κινήσεις και τις δραστηριότητες στα παραπάνω άτομα.
-Προσπαθούμε όσο το δυνατόν να περιορίσουμε τις αναρτήσεις που αφορούν το καθημερινό μας πρόγραμμα.
-Μεγάλη προσοχή χρειάζεται και σε αναρτήσεις που σχετίζονται με αγορές ακριβών προϊόντων, όπως επίσης και αξιολογήσεις αυτών.
-Δε δημοσιεύουμε πότε πληροφορίες για την ακριβή διεύθυνση κατοικίας μας. Όσοι είναι πραγματικοί φίλοι μας γνωρίζουν πολύ καλά που να μας βρούν.
-Δεν αναρτούμε αντικείμενα που μπορούν να προδώσουν περαιτέρω προσωπικά μας δεδομένα (π.χ πινακίδες αυτοκινήτου).
-Φωτογραφίες από ταξίδια είναι καλύτερο να “ανεβαίνουν” μετά την επιστροφή από αυτά. Τα ταξίδια είναι μέσο χαλάρωσης και πλήρους αποκοπής από την καθημερινότητα. Ας μην την κουβαλάμε μαζί μας.
-Φροντίζουμε να καθαρίζουμε τα cookies του υπολογιστή μας.
-Ποτέ δεν συνδεόμαστε σε ελεύθερης πρόσβασης δημόσια wifi spots των οποίων δεν γνωρίζουμε τον “ιδιοκτήτη” καθώς είναι πανεύκολο -εάν θέλει- κάποιος να μας υποκλέψει τα στοιχεία όλων των υπηρεσιών που θα χρησιμοποιήσουμε από την παρούσα σύνδεση (social media, e-mail, web banking κλπ).
-Σαρώνουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα τον υπολογιστή μας για κακόβουλα προγράμματα που θα μπορούσαν να “εξαγάγουν” τα δεδομένα μας σε διαδικτυακούς τόπους.
-Τέλος, δε χρησιμοποιούμε τον ίδιο κωδικό ασφαλείας για όλους τους λογαριασμούς που διατηρούμε.
Συνοψίζοντας, πληροφορίες για ταξίδια, αγορές, αυτοκίνητα, επίδειξη πλούτου, ενημέρωση για το καθημερινό πρόγραμμα, φωτογραφίες σπιτιού, αποκάλυψη διεύθυνσης, video unboxing, reviews και like σε ακριβά προïόντα μπορούν να δώσουν σε κάποιον κακόβουλο αρκετές πληροφορίες για να μας βλάψει.
Φυσικά όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα υψηλό ποσοστό των online δραστηριοτήτων μας και η εφαρμογή τους περιορίζει κατά πολύ την εμπειρία χρήσης των social media και του internet γενικότερα, ας κρατήσουμε όμως την ουσία η οποία είναι να μην δίνουμε στόχο και παρακινούμε τον οποιονδήποτε κακόβουλο χρήστη του διαδικτύου να ασχοληθεί μαζί μας.
Αντί επιλόγου θα ήθελα να κάνω ένα flashback στο 2014 το οποίο ήταν αρκετά έντονο σε φαινόμενα hacking. Μην ξεχνάμε ότι τα δύο μεγαλύτερα σκάνδαλα που έλαβαν χώρα δεν ήταν άλλα από την κυβερνοεπίθεση στη Sony¹ αλλά και την “διαρροή” προσωπικών στιγμών των celebrities² του Hollywood. Το ενδιαφέρον της όλης υπόθεσης δεν έγκειται στις “ζουμερές” λεπτομέρειες που αποκαλύφτηκαν, αλλά στο ότι η διαδικασία ήταν πολύ πιο απλή απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Προσοχή λοιπόν γιατί ο κίνδυνος στην online ζωή μας απέχει μόλις μερικά… κλικ!
Πώς όμως λειτουργούν οι διαρρήκτες;
Έρευνα του εξωτερικού αποκάλυψε πως το 78% των διαρρηκτών χρησιμοποιούν τα social media και διάφορα άλλα τεχνολογικά εργαλεία του internet για να εντοπίσουν υποψήφια θύματα. Αρχικά χρησιμοποιούν τις πληροφορίες που διοχετεύουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ενημερωθούν για την οικονομική μας κατάσταση, για τις καθημερινές μας συνήθειες αλλά και για το πρόγραμμα μετακινήσεων μας. Ενδεικτικά, που εργαζόμαστε, πόσο απέχει η οικεία μας από το χώρο εργασίας αλλά και ποια μέσα χρησιμοποιούμε για τη μετακίνηση μας. Επίσης ενημερώνονται για το ενδεχόμενο ενός ταξιδιού από τα check in τα οποία κάνουμε όταν φθάσουμε στον προορισμό μας.
Φυσικά θα αναρωτιέστε από που βρίσκουν τη διεύθυνση του σπιτιού μας εάν δεν τη έχουμε δηλώσει. Μα φυσικά από τα EXIF DATA που εμπεριέχονται στις φωτογραφίες που ανεβάζουμε. Τα δεδομένα αυτά μεταξύ άλλων περιέχουν και το ακριβές γεωγραφικό στίγμα από το οποίο τραβήχτηκε η φωτογραφία. Γι΄αυτό το λόγο θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί την επόμενη φορά που θα φωτογραφίσουμε το σπίτι μας.
Επόμενο βήμα είναι το γνωστό σε όλους μας Google Maps. Είναι ο ευκολότερος τρόπος παρακολούθησης ενός σπιτιού και μάλιστα χωρίς φυσική παρουσία. Με τη χρήση του Google Street view -το οποίο αποτελεί εργαλείο του Google Maps- δύναται να λάβει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται πριν το τελικό “χτύπημα”. Συγκεκριμένα μπορεί να πληροφορηθεί εάν είναι το σπίτι είναι μεζονέτα ή μονοκατοικία, μάλιστα σε αυτή την περίπτωση ο διαρρήκτης έχει πλήρη εικόνα της εξωτερικής όψης του σπιτιού. Ενδεικτικά, μπορεί να εντοπίσει τρωτά σημεία όπως ξύλινα παράθυρα παλαιάς γενιάς, απλές πόρτες εισόδου (αλουμινίου ή ξύλινες), επίσης την ύπαρξη ή μη συστημάτων συναγερμού καθώς και την ύπαρξη γκαράζ. Εάν πάλι πρόκειται για διαμέρισμα σε πολυκατοικία μπορεί να λάβει επίσης χρήσιμες πληροφορίες όπως ο αριθμός των ενοίκων (μετρώντας ορόφους και μπαλκόνια) αλλά και λοιπά στοιχεία της γειτονιάς όπως επιχειρήσεις που λειτουργούν, γειτονικές πολυκατοικίες, εάν ο δρόμος έχει φώτα, κάμερες ή διάφορα άλλα στοιχεία που πιθανώς θα συνέβαλαν στον εντοπισμό του.
Συνδυάζοντας, λοιπόν, όλα τα παραπάνω θα μπορούσε πολύ εύκολα να βρεθεί έξω από το κατώφλι της οικείας μας. Το αν θα καταφέρει να εισέλθει εξαρτάται από το πόσο καλά έχουμε θωρακίσει το χώρο μας. Στις περιπτώσεις των πολυκατοικιών όπου η παραβίαση σε συντριπτικό ποσοστό πραγματοποιείται από την εξώπορτα του διαμερίσματος, είναι επιβελημένη η ύπαρξη πόρτας ασφαλείας με θωράκιση και μηχανισμούς τελευταίας τεχνολογίας καθώς οι διαρρήκτες είναι πλήρως εξοικειωμένοι με τα παλαιότερα συστήματα ασφαλείας.
